Stephan Vanfleteren, Haveluy, 2004

Bij het zien van deze foto besef ik: zo loop ik door het vlakke land van Vlaanderen. Het licht, het zwart, de grijzen, zij zijn perfect. Zo hebben mensen het land geschapen naar beeld en gelijkenis van God. Met zijn camera pakt Stephan Vanfleteren dit beeld dat uit zoveel lagen bestaat. Een goddelijk licht glanst op de kasseien. Gras groeit in de goot. Het netwerk komt tot stilstand. Om stil van te worden. En deze meester van het zwart-wit heeft nog veel meer beelden gemaakt.

In het FOMU (Fotomuseum van Antwerpen) is een eerste grote overzichtstentoonstelling van deze Belgische fotograaf. Ieder die van foto’s houdt mag het zeker niet te missen. Voor wie dat niet kon of kan, kan gelukkig nog genieten van zijn indrukwekkend fotoboek Present. Meer dan 500 foto’s heeft hij verzameld uit geheel zijn oeuvre en toegelicht met fijngevoelige teksten. Zo schrijft hij bijvoorbeeld over zijn fotograferen in Friesland:

“Niet alleen de Friezen zijn stil. Het landschap is dat nog meer. Hier besef ik ten volle dat een landschap ook een portret is. Dat het portret in het landschap sluipt en omgekeerd, dat het landschap in het portret infiltreert. Een barst in het ijs is als een rimpel in de nek, een wolk als een grijze baard, een kronkelige weg als een litteken.

Fotografeer je een boom in een veld, dan is hij niet bezig met zijn voorkomen. Hij kijkt niet terug, hij geeft geen commentaar, je moet er geen afspraak mee maken en hij staat altijd op dezelfde plaats. Een boom is een boom. Met trage dorst en veel geduld. Het seizoen bepaalt zijn kostuum. Ik ben geen boomknuffelaar, maa ik erken de magische kracht van dit wonder. Samen met de olifant en de walvis is de boom een van de drie organismen die de mens overklast in présence.
Het hoeft niet altijd opzienbarend te zijn. Heb je al eens goed gekeken naar een korenveld in de wind? Naar een trillende strohalm of verstuivend zand?

Ik geloof in de theorie dat het landschap in de ziel van zijn bewoner kruipt. Een alpenboer is iemand anders dan een zeevisser, een woestijnnomade verschilt van een indigenous uit het evenaarswoud.”

Zijsporen

Het FOMU (Fotomuseum van Antwerpen) organiseert tot 14 april een indrukwekkende overzichtstentoonstelling van deze Belgische fotograaf. Meer informatie op de website van FOMU. Op de expositie is ook deze prachtige foto te zien.

Bronnen

Tekst: Stephan Vanfleteren, Present, Uitgeverij Hannibal, p. 270.
Voor Present maakte Vanfleteren een ruime selectie van foto’s uit zijn eigen archief, waarvan sommige iconische beelden zijn geworden en andere nog nooit eerder werden gepubliceerd. Verder schrijft hij over hoe zijn eigen werk en de fotografie als genre zich ontwikkeld heeft. Het vuistdikke boek geeft een prachtig overzicht van zijn werk en hoe hij in het leven staat.

Foto komt van de website van de Stephan Vanfleteren.